De weg in beeld

Gastcurator en beeldend kunstenaar Krien Clevis is in de voetsporen getreden van historische beeldmakers uit het verleden. Tijdens haar onderzoek reconstrueerde zij hun standpunten ter plaatse en nam deze als uitgangspunt voor nieuwe foto- en filmopnamen. Historische en hedendaagse beelden vloeien in elkaar over en laten zien hoe de weg en haar monumenten in de loop der tijd zijn gezien en beleefd. Deze nieuwe beelden hebben een exacte plek gekregen in een virtuele 3D omgeving en zijn interactief in de tentoonstelling REVISTED Via Appia opgenomen.

Krien Clevis zelf aan het woord over wat haar dreef in haar artistieke zoektocht: ‘Tijdens mijn PhD-traject (2009-2013) verbleef ik geruime tijd in Rome. Voor mijn proefschrift LOCVS (2013) deed ik onderzoek naar Romeinse grafhuizen versus woonhuizen en onder-zocht ik de notie en kwaliteit van ‘plaats’, met name in de kracht van verandering’

Ik ben geïnteresseerd in de verschillende perspectieven die door de eeuwen heen de beeldvorming van de Via Appia Antica hebben bepaald.

‘Meteen na mijn promotie ben ik op uitnodiging van de toenmalige directeur van het KNIR naar Rome vertrokken om deel te nemen aan een multidisciplinair onderzoek aan mijl V en VI van de Via Appia Antica, uitgevoerd door een team van archeologen (RU, VU en KNIR). Een grote eer, ik vertrok. Niet als archeoloog, maar als artistiek onderzoeker. Dat is het begin van mijn langlopend foto-researchproject ‘in de voetsporen van Piranesi’, het onderzoek achter de talloze voettochten die ik maakte in het huidige Parco Regionale dell’Appia Antica.’

‘Mijn artistiek onderzoek is erop gericht de veranderende perspectieven en zichtlijnen op de Via Appia in beeld te brengen en daarmee te reflecteren op perceptie en sociaal gebruik van de weg.’

‘Ik word geleid door vragen als: Hoe heeft de Via Appia Antica er uitgezien? Hoe werd er in verschillende periodes naar deze herinneringsstraat gekeken? Wat waren de zichtlijnen op de weg? Hoe is de weg veranderd door de tijd? En hoe kijken we er nu naar? Elke historische beeldvorming van de Via Appia Antica berust op interpretatie. Al vanaf het eerste moment dat de Via Appia opnieuw bekeken werd (medio 18^e eeuw), werden de weg, de monumenten en het landschap (opnieuw) in kaart gebracht.’

Krien Clevis is beeldend kunstenaar/curator/onderzoeker (PhD), en werkt aan long term projecten in Rome en Nederland. Voor haar proefschrift (LOCVS, 2013) deed zij onderzoek naar de notie en kwaliteit van ‘plaats’– met name in de kracht van verandering – en confronteerde dit artistiek onderzoek met onder andere archeologische debatten over plaats. Haar onderzoek combineert historische/archeologische, artistieke en persoonlijke exploraties van locaties met als doel om aan de opgediepte gelaagde betekenis van plaatsen, een nieuwe, artistieke betekenis toe te voegen. 

In het kader van haar Postdoc heeft Clevis het concept ‘OVERGANGSZONE’ ontwikkeld (2016-2021), een interdisciplinair onderzoeksproject waar kunstenaars samenwerken met stakeholders en betrokken partijen in het ENCI-gebied in Maastricht in transformatie (http://overgangszone.nl/). In Rome deed zij jarenlang onderzoek naar de standpunten van historische beeldmakers op Mijl V en VI van de Via Appia Antica, dat onlangs uitmondde in het project REVISITED Via Appia (2022, Museum Het Valkhof, Nijmegen) in samenwerking met archeologen, 3D-dataspecialisten en -ontwikkelaars (https://revisited-via-appia.nl/). 

Recentelijk werkte zij als curator aan een nieuw onderzoeksproject aan de Via Appia: Exploded View, dat zij heeft ontwikkeld in samenwerking met het Interfacultaire Research Instituut CLUE+/VU en heeft uitgevoerd in Rome (2019) en Amsterdam (2022, Arti et Amiciae), (https://www.explodedview.net/). 

In Leiden werkt zij momenteel aan een nieuw foto research-project ‘6 Leidse kerken in Transitie’, waar zij het veranderingsproces van zes Katholieke kerken volgt en fotografisch vastlegt. Krien Clevis is docent aan de Maastricht Institute of the Arts, waar zij Artistic Research doceert en de minor Artistic Research in Situ heeft ontwikkeld (ARiS: https://overgangszone.nl/minor/).


Zie ook: Clevis, K. 'In de voetsporen van Piranesi', Roma Aeterna 7.1, 2019